Faktorët e riskut dhe Shenjat e radikalizimit

Varfëria, mungesa e mundësive për punësim dhe paqëndrueshmëria ekonomike mund të kontribuojnë në ndjenjat e margjinalizimit. Kur individët luftojnë për të përmbushur nevojat bazë ose nuk shohin rrugë drejt përmirësimit ekonomik, ata mund të bëhen më të hapur ndaj tregimeve alternative që kritikojnë status quo-në dhe ofrojnë zgjidhje radikale.

Izolimi i të rinjve dhe mungesa e mundësive për udhëtim.

Figura me ndikim si liderët fetarë, influencuesit e komunitetit ose individë të tjerë të shquar brenda rrjeteve sociale luajnë një rol kritik duke legjitimuar ideologjitë ekstremiste dhe duke ofruar sisteme mbështetëse për rekrutët.

Mediat sociale dhe platformat dixhitale janë bërë mjete të fuqishme për përforcimin e retorikës ekstremiste, lidhjen e rekrutëve të mundshëm me rrjete të gjera ekstremiste dhe nxitjen e komuniteteve virtuale që mbështesin ideologjitë ekstremiste

Dhuna në familje u shkakton trauma të thella jo vetëm viktimave të drejtpërdrejta, por edhe dëshmitarëve, veçanërisht fëmijëve. Nëse këto trauma nuk trajtohen në mënyrë adekuate, ekziston një rrezik i konsiderueshëm për t’i shtyrë individët drejt ekstremizmit.

Dështimi për të adresuar në mënyrë adekuate mizoritë e kaluara dhe mangësitë e mekanizmave të drejtësisë tranzicionale kanë krijuar një mjedis ku narrativat historike manipulohen, duke u mundësuar individëve dhe grupeve të nxisin ideologjitë radikale dhe të thellojnë ndarjet midis komuniteteve etnike.

Rrëfimet e familjeve dhe historitë e transmetuara brenda familjeve luajnë një rol vendimtar në formësimin e mënyrës se si të rinjtë e perceptojnë luftën e Kosovës, veçanërisht në kontekstet ku ka dialog të kufizuar të hapur dhe mirëkuptim të ndërsjellë të ngjarjeve historike ndërmjet serbëve dhe shqiptarëve. Këto tregime shpesh formojnë pikëpamjet themelore që kanë individët për identitetin e tyre, historinë dhe ‘tjetërin’, duke ndikuar në perceptimet dhe marrëdhëniet ndërkomunitare. Kjo situatë mund të përjetësojë cikle keqkuptimi dhe mosbesimi midis grupeve etnike, të cilat mund të çojnë në ekstremizëm

Mungesa e orientimit dhe orientimit në karrierë për të rinjtë është identifikuar si një çështje kryesore. Ky hendek jo vetëm që përkeqëson ndjenjat e mungesës së shpresës, por gjithashtu krijon mundësi për grupet radikale që të synojnë dhe rekrutojnë individë të cenueshëm, duke përjetësuar më tej ciklin e ekstremizmit.

Mentaliteti i rrethimit është i lidhur me një ndjenjë unike brenda komunitetit, sikur askush tjetër nuk e përjeton atë që ata bëjnë. Ata besojnë se askush tjetër nuk i duron vuajtjet apo sfidat e tyre dhe se janë të rrethuar nga armiq. Kjo krijon një ndarje të fortë midis “neve” dhe “të huajve”. Në këtë kontekst, ekziston një besim i vazhdueshëm se të tjerët priren të bëjnë dëm, gjë që nxit një psikologji izolimi dhe pasigurie. Në situata të izolimit të shtuar, individët karizmatikë mund të dalin si “shpëtimtarë” të cilët premtojnë të korrigjojnë padrejtësitë dhe t’u kthejnë dinjitetin atyre që ndihen të margjinalizuar. Këto shifra shpesh përdorin retorikë bindëse që thjeshton çështjet komplekse socio-ekonomike në narrativat ne- kundër atyre. Duke e paraqitur veten si bartësit e vetëm të zgjidhjeve, këta udhëheqës mund të përshpejtojnë procesin e radikalizimit, duke i tërhequr ndjekësit e tyre në një qëndrim më ekstrem kundër armiqve të perceptuar ose status quo-së.