TERMINOLOGJIA

Nënkupton “besimin dhe mbështetjen për idetë që janë larg asaj që shumica e njerëzve i konsiderojnë të sakta ose të arsyeshme”. Kështu, “ekstremizmi” i referohet qëndrimeve ose sjelljeve të konsideruara jashtë normës.

Ekstremizmi i përditshëm përkufizohet si “përfshirja graduale e rrëfimeve, ndjenjave dhe qëndrimeve ekstreme në diskursin e aktorëve politikë dhe publikut të gjerë, duke u normalizuar dhe pranuar përfundimisht.

Përkufizohet si një ideologji që përfshin “autoritarizmin, antidemokracinë dhe nacionalizmin përjashtues dhe/ose holistik”. Karakteristikat shoqëruese të konceptit janë ksenofobia, racizmi dhe populizmi.

I referohet besimeve dhe veprimeve të njerëzve që mbështesin ose përdorin dhunën për të arritur qëllime ideologjike, fetare ose politike. Këtu përfshihet terrorizmi dhe forma të tjera të dhunës së motivuar politikisht apo edhe dhunë nga sekte të ndryshme. Konkretisht, “ekstremizmi i dhunshëm” identifikon edhe një armik apo armiq, të cilët janë objekt urrejtjeje dhe dhune. Thelbi konceptual i ekstremizmit të dhunshëm është se ai është një mjet i motivuar ideologjikisht për përdorimin e dhunës, zakonisht i bazuar në teori konspirative.

Ashtu si me termin “ekstremizëm”, termi “radikalizëm” diskutohet shumë kur përdoret në kontekstin e ekstremizmit të dhunshëm. Shqetësimi është se përdorimi i termit mund të justifikojë kufizimet e fjalës së lirë. Në fakt, termi “radikal” në kontekste të caktuara do të thotë thjesht “të duash të shkaktosh ndryshime politike”. Në kontekstin e përpjekjeve për të parandaluar ekstremizmin e dhunshëm, “radikalizmi” zakonisht përdoret për të përshkruar proceset me të cilat një person ka pikëpamje ose përdor praktika që janë aq ekstreme sa justifikojnë përdorimin e dhunës.

Etno-nacionalizmi i ka rrënjët në besimin se besnikëria më e thellë e një individi trashëgohet përmes përkatësisë etnike, jo të zgjedhur. Është komuniteti kombëtar, i përcaktuar nga prejardhja e përbashkët dhe trashëgimia kulturore, ai që formëson identitetin e individit, në vend që individët që i japin formë kombit.

Etnonacionalizmi si një formë ku identiteti kombëtar dhe nacionalizmi përkufizohen në aspektin etnik. Çështjet politike shpesh inkuadrohen nga dhe për afirmimin e atij grupi të caktuar etnik brenda një shteti-komb të caktuar. Ky ekstremizëm praktikohet kryesisht duke nxitur përçarje dhe urrejtje racore, etnike dhe fetare, dhe kryesisht manifestohet kundër komuniteteve etnike të cilat shpesh bëhen objektiva për të fajësuar për dështimet ekonomike dhe sociale në një shtet.

Përdorimi i ideve dhe shpjegimeve fetare për të justifikuar veprimet e dhunshme të një grupi ose organizate. Ekstremistët fetarë mbështesin interpretimet fetare që justifikojnë përdorimin e dhunës në shërbim të fesë ndaj atyre që ata i konsiderojnë rivalë fetarë, kryesisht të përbërë nga jobesimtarë ose pasues të feve të tjera.

Kjo formë e ekstremizmit karakterizohet nga intoleranca e tij e konsiderueshme ndaj besimeve ose praktikave të ndryshme, duke justifikuar shpesh veprime që janë agresive ose shkatërruese në emër të drejtësisë fetare.

Eshte relativisht i ri. Filloi në Evropë dhe më pas u përhap gjetkë, duke përfshirë Amerikën Latine dhe Afrikë. Ai shkon përtej formave të mëparshme të rezistencës ndaj barazisë gjinore dhe përpiqet të tërheqë një audiencë më të gjerë duke vendosur forma të reja mobilizimi dhe duke promovuar rrjete dhe koalicione ndërkombëtare midis grupeve të ndryshme (si shoqatat e familjes dhe pro-jetës, partitë radikale nacionaliste dhe e djathta -populistët e krahut) si dhe duke iu referuar një ‘ideologjie gjinore’ të paqartë.

Ideologjia anti-gjinore manifestohet në forma të ndryshme, duke përfshirë kundërshtimin ndaj martesës së të njëjtit seks dhe të drejtave të abortit. Në qendër të kësaj ideologjie është koncepti i mbrojtjes së “familjes tradicionale”, i parashikuar rreptësisht si një njësi heteroseksuale, heteronormative e përbërë nga një nënë dhe baba i martuar me fëmijët e tyre.